Radikal için Mısır sokaklarından yazan Amr Şalakani, 'Türkiye neden sessiz? Vicdanla dış siyaset yapmak isteyenler neredesiniz? Neden Davutoğlu susuyor?' diye sordu.
Size bir telefonla yazımı yolluyorum. Koray sizin için elinde kâğıt-kalem yazıyor, ben telefonda okuyorum. Çünkü geçen cumadan beri telefonla veri yollayamıyoruz. İnternet bağlantımız yok. Cepten mesaj atamıyoruz. Cep
telefonları bir açık bir kapalı. Ev telefonları çok cızırtılı. Ama keyfimiz pek yerinde. Çünkü isyan günlerinde yaşıyoruz. Bir devrimin ortasındayız.
Hızlı çekimde Tunus
Yaşadıklarımız Tunus’ta yaşananların neredeyse hızlı çekimi. Ben çok dindar biri değilim. Cumaya bile gitmem. Ama geçen Cuma farklıydı. Eylem camiden başlayacaktı. Bir güzel abdest aldık. Namaza durduk. Kahire’nin kıldığı en hızlı cumaydı. Daha esselamun aleykum demeden bazıları sloganlarla kendini dışarı zor attı. Tahrir Meydanı’na doğru kitleler aktı. O günden beri dünyanın gözü üzerimizde. Sokaklarda uyuyoruz. Mahalle komiteleri kurduk, güvenliği öyle sağlıyoruz. Mübarek’ten herkes nefret eder, ama öfkenin boyutu artık akıl almaz durumda. Halkına yapacağı en büyük kötülüğü yaptı gider- ayak. İçişleri Bakanı hâlâ yok ülkede. Polislere resmen ücretli izin verdi. Cumartesiden beri Kahire’de tam bir anomi var. Hillary Clinton, “Çok dövmeyin insanları” dedi ya, bunlar da polisi tamamen çektiler. Bize şunu söylemek istiyor Mübarek: “Bakın bana karşı ayaklanırsanız, böyle darmadağın olursunuz.”
Barışçıl devrim
Kimse bizle konuşmuyor. Mübarek’in çocukları Londra’da bekliyor. Zenginler özel uçaklarıyla Dubai’ye kaçıyor. Mübarek sessiz. Ordunun ağzına bir parmak bal çalıyor, generalleri başkan yardımcısı, başbakan yapıyor. Ama hâlâ içişleri bakanı yok. Neden? Birbirimizi yiyelim sokaklarda diye. Halk bu numarayı yemiyor. Mübarek gitmeden bu isyan bitecek gibi değil. Dış basındaki fotoğraflarımızı gören bütün gün polisle orduyla çatışıyoruz zanneder. Aslında çok barışçıl bir devrim yapıyoruz burada. Sakiniz. En çok “Barış!” diye bağırıyoruz. Kahire sokaklarında şakalar gırla. Espri varsa o halktan kork. Biraz da şaşkınız. Bunu biz mi başarıyoruz? Biz deyince açıklayayım. Kahire’deki eylemler daha çok orta sınıf, üst orta sınıf mahalleleri ve çevrelerinde. Elbette işçi sınıfı da sokakta. Ancak en yoksullar burada kent merkezinde değil. Yani rejimden bir parça nemalanan sınıflar da ayaklanmış durumda. Çevrede siyasi İslamcılar da var. Ama örgütlü olarak burada yoklar. Yani Müslüman Kardeşler koordinasyonu yok. Ama bir şey söyleyeyim; Müslüman Kardeşler, örgütüyle sokağa çıksa Mübarek kaçmaya bile fırsat bulamaz. Herkes biliyor. Uyuyan Müslüman Kardeşler’i uyandırmak istemiyorlar.
Tek dert Süveyş
Batı’nın dış politikası yüzünden sokaktaki Batı nefretine hissen katılmamak mümkün değil. Sarkozy, Clinton, Merkel, Obama hepsi Mübarek’i nasıl destekleyeceklerini şaşırmış. Akıllarında bir tek Süveyş kapanmasın, İsrail’e zarar gelmesin. Bize demokrasi dersi vermeye bayılırlar. Hani nerede şimdi o prensipler? Peki Davutoğlu nerede? ‘Vicdan siyaseti’ lafını çok seviyordum. Hatta öğrencilerle konuştuk. Bizim için ABD, Fransa, İngiltere başka, Türkiye başkadır. Ama Türkiye sessiz? Neden sessizsiniz? Vicdanla dış siyaset yapmak isteyenler neredesiniz? Neden Davutoğlu susuyor? Dostlar bize destek olun. Gemileri yaktık. Davutoğlu son bir kere daha konuşsa Mübarek’le, “İstifa et, buraya kadarmış” dese... “Mısır halkının yanındayız” dese... “Demokrasi için biz de yardımcı olacağız ama önce rejim değişmeli” dese. Vicdanının sesini dinlese. Yarın tekrar yazacağım. Şimdilik sağlıcakla kalın.
*Kimdir Amr Şalakani?
Amr Şalakani, Kahire Üniversitesi ve Kahire Amerikan Üniversitesi’nde hukuk ve siyaset bilimi dersleri veriyor. Mısır’a yerleşmeden önce ise ABD’de Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyeliği yapmıştı. Oslo süreci boyunca Yaser Arafat’ın Ramallah’taki hukuk danışmanlarından olan, Ortadoğu siyaseti ve İslam hukuku konusunda birçok yayını bulunan Şalakani, Radikal’e Mısır’dan, başkent Kahire sokaklarından bir mektup ‘yazdırdı’.
Evet, yazdırdı zira Hüsnü Mübarek yönetiminin sıkı önlemleri nedeniyle internet ve telefon iletişimi kesildi ve bu nedenle posta, faks ve SMS yollayamıyor. Radikal yazarı Koray Çalışkan’la sıkça kesilen bir telefon aracılığıyla Arapça ve İngilizce yaptıkları görüşme adeta Mısır İsyanı’nın Sokak Güncesi gibi.
Öncelikle Gerçek Hayat'ın yayınlandığı döneme iyi dikkat etmemiz gerekiyor. 28 Şubat post modern darbesi yapılalı 2 yıl olmuş. Ortalık toz duman. Göz gözü görmüyor. Pişmanlık, kırgınlık ve kızgınlıktan oluşan ruh durumunun ele geçirdiği bünyeler, iç hesaplaşma halinde. Mahalleyi terk eden, kral sanıyor kendini. Kimse bir başkasının hesabını verme niyetinde değil. Tüm kazanımlar bit pazarına düşmüş, haraç mezat elden çıkarılıyor. Herkes suçu bir ötekine atıyor. Günah keçisi aranıyor, bulunuyor ve kıyasıya yükleniyor üzerine ne var ne yoksa... Yepyeni kanaat önderleri arz-ı endam ediyor bizim sayfalara, bizden gazetelere... İşte tam da böyle bir zamanda; "Gerçeğe sadakat şerefimizdir" diyor birileri. "Bu toprakların çocuğuyuz ve söyleyecek sözümüz var" diyor. "Gerçek Hayat, ülkesinin bugününü içine sindiremeyen ve insanından ümidini kesmeyen bir grup insanın, ortaya koymaya hazırlandığı derginin ismidir. Ama Gerçek Hayat, bundan daha çok, korumakta kararlı olduğumuz bir yaşama heyecanının ve insaniyet aşkının tezahürüdür. Biliyoruz ki; "biz" sanılandan ve söylenenden daha fazlasıyız. Kafalarımızda ve yüreklerimizde taşıdığımız değerler, birkaç küçük badire ile vazgeçilemeyecek kıymette ve asalettedir. Yılgınlığa düşüp yolumuzu şaşıracak, bulduğumuz cevheri havaya savuracak ve varlık sebeplerimizi unutacak değiliz. Kendimiz gibi olmaktan asla utanmıyor ve başımıza gelenlerden iman ettiğimiz eksiksiz gerçeği sorumlu tutmuyoruz. Her karanlığı yıkayacak kudretteki o menbaya, bütün varlığımızla inanmaya kararlılıkla devam ediyoruz..." diyor birileri. Bu satırlar, dergi çıkmadan bir kaç hafta önce müstakbel okura tebliğ edilmiş, Hakan Albayrak, Gökhan Özcan imzalı bir mektuptan alıntı. Zor zamanda söylenen sözler bunlar. Kolay değil bu cümleleri kurmak. Ağır bir yenilgiye uğrayıp, çil yavrusu gibi dağılmış bir orduyu ayağa kaldırmaya, son dakikaya 5–0 yenik giren bir takımı coşturmaya azmetmiş birileri kuruyor bu cümleleri. Gerçek Hayat dergisi, işte bu cümlelerle, bu dualarla yayın hayatına başlıyordu.
Gerçek Hayat dergisinin en dikkat çekici yanı; cesur bir dil kullanması ve olaylara muhalif bir bakış açısı ile yaklaşmasıydı. Derginin ilk sayısı incelendiğinde, mesele daha net anlaşıyor. 1. sayının kapak dosyası Filistin'e ayrılmış ve kapakta "Filistin'de şafak söküyor" cümlesi, manşete taşınmış. İçeride de, Suriyeli entelektüel Cevdet Said ile yapılmış bir söyleşi yer alıyor. Bu, derginin çizgisini, düşünce yapısını ve duasını ele veriyor aslında. Türkiye'de bir dergi, Filistin'i selamlayarak yayınlanmaya başlıyor. Bu önemsenmesi gereken bir tavır. Bu tavrın içerisinde; Misak-ı Milli sınırlarının nerede başlayıp nerede bittiğine dair bir gönderme, katıksız bir ümmet vurgusu ve İttihad-ı İslam düşüncesinin en saf hali gizli. Hakan Albayrak'ın ilk kitaplarından birinin isminin "Halifesiz Günler" olması, basit bir tesadüf olmasa gerek. O kitabı okuyanlar daha iyi bilir ki; Albayrak'ın derdi; ümmettir, ümmetin derdidir. İstanbul'dan çıkar Harlem'e uğrar, Saraybosna'da soluklanır, hemen ardından Tahran'a geçersiniz. Dur durak bilmeyen bir atar damar gizlidir Albayrak'ın yazılarında. Ve haliyle, Gerçek Hayat da, onun cesur izlerini taşır. Hakan Arslanbenzer yönetiminde çıkan iki aylık edebiyat dergisi Atlılar'da yer alan bir Gerçek Hayat reklâmı, işaret ettiği nokta itibariyle ilginçtir. Reklâm metni aynen şöyledir; "Gerçek Hayat, okuyun. Her Cuma günü çıkan efsanevi siyahî boksör Gerçek Hayat'ı Hakan Albayrak ve Gökhan Özcan çalıştırıyor..." Şüphesiz ki; Albayrak'ın lider kişiliği ve Allah vergisi çekim gücü nedeniyle, etrafında çok sayıda isim kenetlenmiştir. Basit bir haber dergisinden ziyade, derinlikli bir yorum dergisidir. Bu sebeple, bir kadro dergisidir Gerçek Hayat. Bu yapısını da, 9 yıl boyunca korumayı bilmiştir. Şüphesiz ki; bu 9 yıl, önemsenmesi gereken bir niceliktir. Türkiye'de, süreli yayınların, bir heyecan başlayıp, sonra hazin bir şekilde kapandığına çok şahit olmuşuzdur. Hele hele, bahsi geçen, haftalık bir dergi ise, o zaman bu 10 yılın, iki kere önemsenmesi ve takdir edilmesi gerekir. Dergi etrafında kenetlenmiş kadronun haricinde, düşünce dünyamızın birçok ismi de, aralıklarla ve farklı zamanlarda Gerçek Hayat’ta yazdı. Yazar kadrosuyla da Gerçek Hayat, okuruna, farklı isimlerde çeşitlilik sunan bir dergi oldu. En başta İsmet Özel'i saymalıyız. Birçoğu, Özel'in ilk sayıdan itibaren dergide yer aldığını zanneder. Fakat öyle değil. İsmet Özel, derginin savunduğu değerler, cesur çıkışları ve muhalif dilinin oluşturduğu auranın etkisiyle burada yazmaya başlar ve uzun süre, "Cuma Mektupları" başlığı altında okuruna seslenir. Benim kanaatimce bu dönem, Gerçek Hayat'ın kelimenin tüm anlamıyla "zirve" yaptığı bir dönemdir. Dergi, İsmet Özel'in de katkısıyla, kendini entelektüel camiaya kabul ettirir. İsmet Özel, dergide sadece yazmaz, kendisiyle yapılan oylumlu röportajlarla da, düşüncelerinden istifade edilir. Hemen ardından; "Toparlanın. Gitmiyoruz!" konferansları gelir. İsmet Özel, birçok şehirde geniş kitlelere seslenir. Konferansın giriş bileti ise; Gerçek Hayat dergisidir. İsmet Özel ve Gerçek Hayat işbirliği ile yapılan bu etkinlikler, Türkiye'de bir ilk olur. Özel'in, İstiklal Marşı Derneği kurma fikri de, kanaatimce bu zaman dilimi içerisinde oluşmuştur. Özel'in haricinde, Hayrettin Karaman, Ulvi Alacakaptan, Ahmet Çiğdem, Nuray Mert, Fatih Okumuş, Cihan Aktaş, Nasuhi Güngör, Mehmet Bekaroğlu, Ümit Aktaş, Ali Gümüş ve Yusuf Kaplan gibi entelektüeller de, dergide düzenli olarak yazdılar. Bosna Hersek'in eskimez Milli Marşı'nın yazarı Cemaleddin Ladiç de, bir dönem Gerçek Hayat'ta yazdı. Derginin, entelektüel camiada itibar sahibi olmasında; partiler, cemaatler, dernekler ve kurumlar üstü bağımsız yapısının etkisi büyüktür. Goygoyculuğa, hizipçiliğe, grupçuluğa ve bağnazlığa pirim vermeyen duruşu, her kesimden takdir görmüş ve adı, her daim saygı ile anılır olmuştur.
Gerçek Hayat, haftalık dosya ve soruşturma haberciliği ile, sorunların göz önüne gelmesi ve çözümü yolunda adımlar atılması için yeni bir medya dili kullandı. Soruna vurgu yapan, sorunu önemseyen ve çözüm konusunda görüş alınan kişilerle, olaya farklı bakış açısı sağlayan bir yayın organı oldu. Gerçek Hayat'tan bahsedilirken asıl üzerinde durulması gereken konu; ülkemizde Ümmet bilincinin gelişmesi yolunda sarf ettiği çabadır. Dergi, İttihad-ı İslam fikrinin bu topraklarda neşv-ü neva bulmasına özel önem göstermektedir. Bilge Kral Alija İzzetbegoviç, Şeyh Ahmet Yasin, Abdurrahman Tenvira, Cevdet Said, Malcolm X, Muhammed Ali ve daha birçok Müslüman şahsiyet, Gerçek Hayat'ta özel bir ihtimam ile yer aldı. Dergi, İslam Dünyası'ndan haberlere her hafta özel olarak 2 sayfasını ayırdı. "İslam Dünyası" başlıklı sayfanın, derginin ilk sayılarından günümüze kadar aralıksız devam ede gelmesi bunun en basit bir göstergesidir. Sayfanın editörlüğünü önce Ahmet Emin Dağ, şimdilerde de, Âdem Özköse yapıyor. Özköse'nin, muhtedi yabancılarla (taze Müslümanlarla) yaptığı röportajlar da, İslam kardeşliği açısından, takdire şayan bir çalışma.
